Predstavljamo vam Glavni takmičarski program 46. FEST-a

Ovogodišnji Glavni takmičarski program nudi 16 brižljivo odabranih filmova iz Mađarske, Danske, Irana, Kine, Argentine, Libana, Grčke, Hrvatske, SAD, Rusije, Italije, Švajcarske. Među njima su oni koji tretiraju goruće društvene i socijalne teme, ali i oni koji nam na izuzetan način približavaju ličnosti koje su svojim stvaralaštvom inspirisali generacije. Geneze sukoba podeljenih svetova, socijalizacija migranata ili samo naizgled sizifovsko suprotstavljanje znatno moćnijima, samo su neke od tema koje će obeležiti ovogodišnju glavnu takmičarsku selekciju.

Film Uvreda libanskog reditelja Zijada Dueirija našao se među ovogodišnjim kandidatima za Oskara za najbolji strani film. Dueiri ne preza od kontroverznih tema uvek turbulentnog bliskog istoka, te ne čudi što je njegov poslednji film već zabranjen u Palestini i Jordanu. Uvreda počinje jednim naizgled banalnim događajem u Bejrutu- Toni, Libanac hrišćanin, slučajno sa svog balkona polije vodom građevinskog radnika Jasera, izbeglicu iz Palestine. Uvrede počinju da lete, a sukob zatim eskalira u fizički obračun, a onda i u sudsku parnicu koja potpiruje tenzije širom grada. 

Iranski film Bez datuma i potpisa Vahida Džalivanda takođe počinje jednim naizgled banalnim incidentom koji izaziva niz dramatičnih lančanih reakcija- ugledni patolog slučajno izazove udes sa motorom na kome je četvoročlana porodica. Iako niko nije povređen i naizgled nema posledica, mali dečak iz udesa sutradan završi na stolu patologa. Zvanično je preminuo od trovanja hranom, ali patolog je mučen savešću i pitanjem kolika je njegova odgovornost za dečakovu smrt. Ova napeta psihološka drama prikazana je u selekciji Horizonti u Veneciji gde je ovenčana nagradama za najboljeg reditelja i najboljeg glumca.

Biografsko ostvarenje Niko 1988 italijanske rediteljke Suzane Nikjareli (koja će biti gošća FEST-a) na iznenađujuće autentičan način prikazuje poslednje godine Legendarne Niko, pevačice benda Velvet underground i muze Endija Vorhola. "Danska Helen Miren", nagrađivana glumica Trine Dirholm, našla se u naslovnoj ulozi gde je pokazala ne samo glumački talenat već i glas vredan divljenja. U FEST-ovom glavnom programu našlo se još jedno biografsko ostvarenje- Dovlatov, koje dolazi pravo sa svetske premijere u takmičarskom programu Berlinala. Ovaj film prikazuje četiri dana u životu čuvenog ruskog pisca Sergeja Dovlatova, a naslovnu ulogu tumači srpski glumac Milan Marić.

Paolo Đenoveze, čiji smo poslednji film, Potpuni stranci (Perfetti Sconosciutti) imali prilike da vidimo na prošlom FEST-u, u Beogradu će predstaviti Pravo mesto. Ovo je adaptacija američke serije The Booth at the end, i prati grupu ljudi koje naizgled ništa ne vezuje, ali koji ulaze u faustovski pakt sa misterioznim čovekom. 

 

Odmor u švajcarskim planinama postaje nadrealna noćna mora za jedan austrijski bračni par u filmu Grega Zglinskog, Životinje, crnohumornoj mešavini Linča, Hičkoka i Polanskog. 
 

Debitantski film mladog Ivana Šahnazarova, naslednika Karena Šahnazarova, simbolično se zove Rok, što može da znači i „sudbina“ i „rokenrol“, a oba igraju veliku ulogu u ovoj priči koja prati jedan provincijski muzički trio u pohodu na uspeh.

 

Goruću temu migracija obrađuju dva filma takmičarske selekcije- Šarmer iranskog debitanta Milada Alamija govori o imigrantu koji pokušava da obezbedi sebi brak sa ženom iz Danske kako bi mogao da ostane u Evropi, dok Trg Amerika Janisa Sakaridisa povezuje nekoliko priča koje se razvijaju u Atini gde rastući broj imigranata podgreva tenzije. 

Iz Hrvatske nam stižu dva FEST-ova veterana sa novim filmovima- Branko Schmidt (Metastaze, Ljudožder vegetarijanac) predstaviće svoj film Agape, a Nevio Marasović (The show must go on, Goran) ostvarenje Comic Sans. Shmidt se hvata u koštac sa kontroverznom temom- pedofilijom u katoličkoj crkvi- Goran Bogdan tumači sveštenika za čiju se naklonost bore dvojica tinejdžera koje glume Denis Murić i Pavle Čemerikić, publici poznati po, za obojicu debitantskom, ostvarenju Ničije dete. Nevio Marasović, jedan od najtalentovanijih mladih reditelja u regionu, predstaviće svoj novi film o grafičkom dizajneru koji kroz niz komičnih i dramatičnih događaja stiče novu perspektivu o međuljudskim odnosima sa svojim ocem, devojkom i drugim bliskim ljudima.

 

Sa dva suprotna kraja sveta stižu nam argentinski film Sezona lova i kineski Anđeli nose belo, a režiju oba potpisuju žene. Argentinska debitantkinja Natalija Garahjola u svom filmu bavi se odrastanjem i stasavanjem problematičnog mladića koji nakon smrti majke odlazi da živi sa otuđenim ocem u divljini Patagonije. Kineska rediteljka Vivijan Kju hrabro istupa sa delikatnom pričom koja još uvek nije odobrena od strane strogog kineskog odbora za cenzuru, te je pitanje da li će ikad biti prikazana u njenoj rodnoj zemlji. Kroz priču o mladoj devojci koja postaje svedok seksualnog zlostavljanja dve devojčice, ali plaši se da će izgubiti posao ako otkrije istinu, Kju ogoljava ozbiljne probleme kineskog društva, posebno ističući težak položaj u kome se žene nalaze.

U takmičarskom programu su i troje iskusnih stvaralaca- Pol Šrejder (Taxi driver, American gigolo) u novom filmu Iskušenik prikazuje patnje sveštenika jedne male crkve (Itan Houk) koga grize savest zbog smrti sina, a njegova vera biva još više uzdrmana kada jedan njegov parohijan izvrši samoubistvo.  

 

En Fontejn (Coco before Chanel, The Innocents) režirala je dramu Marvin o sazrevanju jednog mladića u ruralnoj Francuskoj, koja je prikazana u Veneciji u selekciji Horizonti i osvojila nagradu „Queer Lion“. Marta Mesaroš (Diary for my children, Adoption) biće gošća FEST-a i predstaviti svoj novi film Aurora Borealis u kome priča o jednoj porodici, njihovim tajnama i traumama, preplićući dve priče koje se razvijaju u savremenoj Mađarskoj i pedesetim godinama prošlog veka.