XX Festival nitratnog filma

XX Festival nitratnog filma održaće se od 6. do 16. juna u salama Jugoslovenske kinoteke (u Uzun Mirkovoj i Kosovskoj, u trideset dva termina). Publika će moći da pogleda pedesetak filmova iz čak trideset tri arhiva i srodnih institucija u 32 termina. Na festivalu će biti prikazani filmovi iz evropskih arhiva i filmovi s drugih kontinenata, iz Meksika, Kine i Japana i Sjedinjenih Američkih Država. 

O samom programu Festivala direktor i selektor festivala Aleksandar Saša Erdeljanović kaže:

„Ove godine bićemo svedoci najneverovatnijih filmskih priča iz najrazličitijih žanrova. Videćemo prvog Šerloka Holmsa, dela koja su godinama ležala u bunkeru, ostvarenja koja su se decenijama vodila kao izgubljena, a sada su ipak pronađena, dela vezana za obeležavanje I svetskog rata, neviđene filmove o Srbiji, Jugoslaviji i Balkanu, digitalne restauracije iz Arhiva Jugolovenske kinoteke. Imaćemo i 35 gostiju – direktora arhiva, istoričara filma, arhivista, filmskih novinara.”

Stramputica (Abwege, 1928)

Na svečanom otvaranju XX Festivalu nitratnog filma (FNF)  biće prikazan film „Stranputica” (1928.) čuvenog nemačkog reditelja Georga Vilhelma Pabsta, a na zatvaranju američki film „Šerlok Holms” (1916. Artura Berteleta.  

Neograničeno napredovanje  (Kagirinaki Zenshin, 1937)

U programu je i jedan od najboljih filmova u istoriji kineske kinematografije „Život pekinškog policajca”, kao i  najbolji japanski film po mišljenu kritike „Neograničeno napredovanje” iz 1938. godine, prvi svetski animirani dugometražni film koji kombinuje glumce i lutke „Novi Guliver”,  kao i „Iris i poručnikovo srce”, nagrađen  u Kanu 1946. 

Videćemo i filmove koji su bili čudesni, zbog tehničkig dostignuća u svom vremenu: „Maldone” Žana Remijona i „Noć osvete” Benjanima Kristensena.

 

Grad bez Jevreja (Die Stadt ohne Juden, 1924)

Zanimljiv je i austrijski film „Grad bez Jevreja” (1924.) Hansa Karla Breslaueara, koji se dugo smatrao izgubljenim, dok nije pronađen 2015. godine na pariskoj buvljoj pijaci. Film je preuzeo Austrijski filmski muzej, u digitalnu restauraciju uloženo je čak 86 hiljada evra, a u Beogradu će ga predstaviti ugledan stručnjak Nikolaus Vostri. Ova negativna utopija, snimljena je u Beču, dok je Hitler čamio u zatvoru, a Nacional-socijalistička partija bila zabranjena. Pritisnuti inflacijom i nezaposlenošću, građani za sve nedaće optužuje Jevreje i proteruje ih. Stvari se menjaju, ali na gore, te na kraju filma gradske vlasti prizivaju Jevreje da se vrate, za razliku od tragične stvarnosti koja je usledila. Inače, reditelja je godinu dana posle premijere ubio jedan nacista, a film je namerno zaturen.

Pucanje  – Čovek sa pet balona (Break up – L’uomo dei cinque palloni, 1967)

Još jedno zagubljeno ostvarenje je „ Pucanje – Čovek sa pet balona” Marka Fererija sa Marčelom  Mastrojanijem, kao i  „Ukroćeni lav” o  svetskom prvaku u rvanju poreklom sa ovih prostora Đovaniju Raičeviću, te „Buđenje proleća”,  jedan od prvih filmova u kojima se istakla evropska zvezda sa ovih prostora Ita Rina.

Bitka na Bregalnici  (Bataile de la Bregalnitza, 1913)

U programskom bloku Drugi o nama biće prikazani francuski dokumentarni snimci „Bitka na Bregalnici” (1913.), nemački  „Mesterov nedeljnik”, sa kadrovima Beograda i Kalemegdana iz 1915. godine, „Dunav od izvora do Ušća” (1913./14.), američki dokumentarac  „Putovanje po Jugoslaviji, novoj evropskoj kraljevini” (1931./32.)...

 

Jugoslavija, divna zemlja sunca i kontrasta (1938)

Biće predstavljeni i filmovi iz tridesetih godina prošlog veka  koje je restaurisala Jugoslovenska kinoteka: „Lepa naša otadžbina” Josipa Novaka, u produkciji Jugoslovenskog prosvetnog filma, i „Jugoslavija divna zemlja sunca i kontrasta”, u produkciji Zadruge za privredni film.

Najavljena su i dva panela:

• tretiranje istorijskih tema u kinematografijama naslednicama jugoslovenske kinematografije,
• digitalna restauracija i mogućnosti saradnje na tom planu u regionu.

Cene ulaznica za XX Festival nitratnog filma biće kao i za redovne projekcije, a za studente filmskih škola ulaz je besplatan, uz indeks.

Dan Jugoslovenske kinoteke – 6. jun (dan prve filmske projekcije u Srbiji i na Balkanu, 1896. godine u kafani „Zlatan krst“) biće obeležen dodelom vrhunskih priznanja Zlatni pečat proslavljenim srpskim glumcima Mirjani Karanović i Bogdanu Dikliću, kao i otvaranjem jubilarnog, XX Festivala nitratnog filma.

Jugoslav Pantelić, direktor Jugoslovenske kinoteke, je na konferenciji za novinare  izrazio zadovoljstvo rezultatima postignutim ove sezone, koju je obeležila  digitalna restauracija srpske filmske baštine. Do sada je predstavljeno pet digitalno restauriranih ostvarenja, a projekat Vip Kinoteka biće nastavljen i u novoj sezoni. On je najavio da će za vreme festivala, u Beogradu, boraviti čuveni poljski reditelj  Agnješka Holand koji će 8. juna primiti Zlatni pečat Jugoslovenske kinoteke. O planovima kaže:

„Na međunarodnom planu Kinoteku očekuje gostovanje u Pekingu, u Kineskom filmskom arhivu, gde će biti prikazana reprezentativna selekcija srpske kinematografije, od njenih početaka do danas. 

U zajedničkom projektu sa Francuskom kinotekom u Parizu će biti predstavljeni filmovi crnog talasa.

Početkom naredne sezone u okviru Biblioteke kinoteke biće otvorena medijateka u kojoj će posetioci moći da vide filmove sa digitalnih nosača. Po princupu čitaonice imaćemo i gledaonicu sa delima iz istorije srpskog, jugoslovenskog i svetskog filma.”

XX Festival nitratnog filma – program:

Sreda, 6. jun

17:00

PUTOVANjE KAVKAZOM I PERSIJOM (27’)

(IT, 1910.)

Viaggio In Caucaso e Perisa

Režija: Mario Piacenza

VUKOVI (53′)

(PT, 1923.)

OS lobos

Uloge: Branca de Oliveira, Joaquim Almada

Režija: Rino Lupo

20:15

Svečano otvaranje XX Festivala nitratnog filma

21:00

STRANPUTICA (98′)

(GE, 1928.)

Abwege

Uloge: Gustav Diessl, Brigitte Helm

Režija: Georg Wilhelm Pabst

Četvrtak, 7. jun

17:00

KINO PRAVDA 1 -11 (113′)

(SU, 1922.)

Kino-Pravda, NO. 1-11

Režija: Dziga Vertov

19:00

BUDALE NA PLANINI (96′)

(NO, 1957.)

Fjols Til Fjelis

Uloge: Unni Bernhoft, Leif Juster

Režija: Edith Carlmar

21:00

GRAD BEZ JEVREJA (80′)

(AU, 1924.)

Die Stadt ohne Juden

Uloge: Johannes Riemann, Hans Moser

Režija: Hans Karl Breslauer

Petak, 8. jun

17:00

KONAČNO ODREDIŠTE (74′)

(PL, 1939.)

U Kresu Drogi

Uloge: Kazimierz Junosza-Stepowski, Irena Malkiewicz-Domanska

Režija: Michal Waszynski

19:00

PESMA PŠENIČNIH POLjA (81′)

(HU, 1947.)

Enek a Buzamezokrol

Uloge: Alice Szellay, Janos Gorbe

Režija: Istvan Szots

21:00

PUCANjE – ČOVEK SA PET BALONA (85’)

(IT-FR, 1967.)

Break up- L’uomo dei Cinque Palloni

Uloge: Marcello Mastroianni, Catherine Spaak

Režija: Marco Ferreri

Subota, 9. jun

17:00

POTKOVICA (8′)

(FR, 1909.)

Le Fer a Cheval

Režija: Camille de Morlhon

UKROĆENI LAV (40′)

(IT, 1919.)

Il Leone mansueto

Uloge: Giovanni Raicevich, Mimi

Režija: Enrique Santos

19:00

BUĐENjE PROLEĆA (95′)

(G, 1929.)

Fruhlings erwachen. Eine Kindertragodie

Uloge: Carl Balhaus, Rolf von Goth

Režija: Richard Oswald

21:00

BITKA NA BREGALNICI (7′)

(FR, 1913.)

/Die Schlacht an der Bregalnitza am 6.7 und 8.7. 1913/Bataile de la Bregalnitza

PP. Pathe freres

MESTEROV NEDELjNIK (11,37′)

(G, 1915.)

Messter – Woche 1915

PP. Messter film

PROGRAM NOVIH RESTAURISANIH FILMOVA JUGOSLOVENSKE KINOTEKE:

LEPA NAŠA OTADžBINA

(J, 1932.)

PP. Jugoslovenski prosvetni film

Režija: Josip Novak

JUGOSLAVIJA DIVNA ZEMLjA SUNCA I KONTRASTA

(J, 1938)

PP. Zadruga za privredni film

Nedelja, 10. jun

17:00

ZORA (91′)

(UK, 1928.)

Dawn

Uloge: Sybil Thorndike, Ada Bodart

Režija: Herbert Wilcox

19:00

KORZIKANSKA BRAĆA (110′)

(US, 1941.)

THE Corsican Brothers

Uloge: Douglas Fairbanks Jr., Ruth Warrick

Režija: Gregory Ratoff

21:00

AVANTURISTKINjA (101′)

(MX, 1950.)

Aventurera

Uloge: Ninon Sevilla, Tito Junco

Režija: Alberto Gout

Ponedeljak, 11. jun

17:00

PRIVEZANI BALON (98′)

(BG, 1967.)

Priv´rzanijat Balon

Uloge: Georgi Kalojančev, Grigor Vačkov

Režija: Binka Željazkova

19:00

OVAJ MOJ ŽIVOT/ŽIVOT PEKINŠKOG POLICAJCA (109′)

(CN, 1950.)

Wo Zhe Yi Bei Zi

Uloge: Shi Hui, Wei Heling

Režija: Shi Hui

21:00

TRANSATLANTIK (78′)

(US, 1931.)

Transatlantik

Uloge: Edmund Lowe, Lois Moran

Režija: William K. Howard

Utorak, 12. jun

17:00

GABRIJEL, VRATI SE (80′)

(FI, 1951.)

Gabriel, Tule Takaisin

Uloge: Tarmo Manni, Emma Vaananen

Režija: Valentin Vaala

19:00

MALDONE (102′)

(FR, 1928.)

Maldone

Uloge: Charles Dullin, Marcelle Charles Dullin

Režija: Jean Gremillon

21:00

SLUČAJ ZA NEISKUSNOG DžELATA (102′)

(CS, 1969.)

Pripad Pro Začinajiciho Kata

Uloge: Lubomir Kostelka, Pavel Landovsky

Režija: Pavel Juraček

Sreda, 13. jun

17:00

BROD PROKLETIH ŽENA (92’)

(IT, 1953.)

La Nave delle Donne Maledette

Uloge: May Britt, Ettore Manni,

Režija: Raffaello Matarazzo

19:00

NOĆ OSVETE (100′)

(DK, 1916.)

Haevnens Nat

Uloge: Benjamin Christensen, Karen Caspersen

Režija: Benjamin Christensen

21:00

BAUK/BOG PODZEMLjA (103′)

(GR, 1956.)

O Drakos

Uloge: Dinos Illiopoulos, Margarita Papageorgiou

Režija: Nikos Koundouros

Četvrtak, 14. jun

17:00

ČLAN PARLAMENTA (65′)

(SU,1919.)

Člen Parlamenta

Uloge: Natal’ja Lisenko, Ivan Mozžuhin

Režija: Jakov Protazanov

19:00

PROGRAM DRUGI O NAMA:

DUNAV OD IZVORA DO UŠĆA

(GE, cca 1913./1914.)

Die Donau von der Quelle bis zur Mundung

PP. Zent. f.wissen v. schulkinemat.g.m.b.h. Berlin

PUTOVANjE PO JUGOSLAVIJI, NOVOJ EVROPSKOJ KRALjEVINI

(US, cca 1931./1932.)

Un Voyage en Yugoslavie le Royaume le Plus Nouveau

D’Europe

F. Horace Ashton F.R.G.S. Explorers Club, New York

KLIVLEND, OHAJO (11′)

(J, 1930.)

Cleveland Ohio dom 30.000 Slovencev

Režija: Božidar Jakac

GALIČNIK

(J, 1940.)

Galičnik

F. Sifrid Miladinov

21:00

IRIS I PORUČNIK (89′)

(SW, 1946.)

Iris Och Lojtnantshjarta

Uloge: Mai Zetterling, Alf Kjellin

Režija: Alf Sjoberg

Petak, 15. jun

17:00

KNjIGOVOĐA KREMKE

(G, 1930.)

Lohnbuchhalter Kremke

Uloge: Hermann Vallentin, Anna Sten

Režija: Marie Harder

19:00

NOVI GULIVER (75′)

(SU, 1935.)

Novyj Gulliver

Uloge: Vladimir Konstantinov, Ivan Judin

Režija: Aleksandr Ptuško

21:00

NEOGRANIČENO NAPREDOVANjE (77′)

(JP, 1937.)

Kagirinaki Zenshin

Uloge: Isamu Kosugi, Hisako Takihana

Režija: Tomu Uchida

Subota, 16. jun

17:00

REKONSTRUKCIJA (59′)

(RM, 1960.)

Reconstituirea

Uloge: Gheorghe Enoiu, Alexandru Ioanid

Režija: Virgil Calotescu

19:00

POTKAZIVAČ (83′)

(UK, 1929.)

Informer

Uloge: Lya de Putti, Lars Hanson

Režija: Arthur Robison

21:00

ŠERLOK HOLMS (116′)

(US, 1916.)

Sherlock Holmes

Uloge: William Gillette, Ernest Maupain

Režija: Arthur Berthelet