Smoki-ponoć u Puli, jutro u Veneciji

Ljubiša Samardžić-Smoki rođen je 19. novembra 1939. godine u Skoplju. Potiče iz rudarske porodice, otac mu je radio u rudniku Jelašnica kod Niške Banje. Kada je imao jedananaest godina umire mu otac, te on mora da izdržava porodicu.  

„Navikao sam se ja na sirotinju“, kaže nam na otvaranju svog legata u Jugoslovenskoj kinoteci. Sjajno i vitalno izgleda i sa prepoznatljivim osmehom nam kaže da mu je majka poručila da studira prava jer:  

„sine advokatima svi daju pare, a oni nikome“. Dolazi u Beograd, „egzaltiran u grad nasmejanih ljudi“.  I, po majčinom savetu, započinje studije prava, ali ga strast zaokreće ka  Akademiji dramskih umetnosti:

"U davne dane, tumarajući Beogradom, ušunjao sam se u Beogradsko dramsko pozorište. Te večeri drama "Osvrni se u gnijevu" Džona Ozborna zadivila je gledalište. Bio sam opijen. Glavnog heroja Džimija Portera tumačio je Slobodan Cica Perović. Ovaj buntovnik bez razloga bacio me je na pleća. Tu igru niko ni do danas nije dosegao". 

Samardžić se priseća da je tih dana u Narodno pozorište stigao i Old Vik iz Londona, sa Džudi Denč u ulozi Ofelije, i Džonom Nevilom kao Hamletom, kao i velikani Lorens Olivije i Vivijen Li u "Titu Androniku".

 

Tako je došao i na prijemni na Akademiju:

„Spremio sam „Santa Marija dela Salute“ i „Otela“. Kad sam tamo ušao noge su mi se odsekle, počeo sam da drhtim. Tamo sve veličine! I ja im odmah priznam da sam spremio samo tri strofe od „Santa Marija dela Salute“. Odglumim im ja deo iz „Otela“, gledao sam kako to rade u pozorištu. Onda mi oni kažu: „Hajde sada onu pesmicu!“ I prekinu me posle strofe i po. Sedim ja tako u kafani "Kolarac" i nikako da dočekam da objave rezulate. Mnogo prijavljenih, a primaju samo petnaest. Odemo na Akademiju a ja poslednji na spisku onih koji su primljeni!“

Zahvaljujući Bojanu Stupici, dobija stipendiju Ateljea 212. Prve filmske uloge odigrao je šezdesetih godina XX veka. To su bili filmovi “Spletka i ljubav”, “Igre skelama”, “Prekobrojna” (1962 Branko Bauer), Peščani sat”, “Kozara”, “Peščani grad”, “Desant na Drvar”, “Pješčani zamak”, “Dani”, “Lito valovito”, “Inspektor”, “Devojka”, “Istim putem se ne vraćaj”. U filmu “Orlovi rano lete” tumači lik čuvenog Nikoletine Bursaća, a tih godina glumio je i u “Štićeniku”, filmovima “San”, “Nož”, “Jutro”, za koji je dobio nagradu na Filmskom festivalu u Veneciji, zatim u “Diverzantima”, “Smokiju”, filmu “Bokseri idu u raj”, “Operacija Beograd”, “Podne”, “Sirota Marija”, “U raskoraku”, “Goli čovek”, “Tanja”. Za ulogu u filmu Veljka Bulajića “Bitka na Neretvi” dobio je Gran pri na Filmskim susretima u Nišu 1969. godine.

 

Tokom sedamdesetih i osamdesetih godina prošlog veka, Ljubiša Samardžić odigrao je uloge u više od pedeset filmova i serija. Poznati su bili filmovi “Siroma´sam al´sam besan”, “Biciklisti”, “Žarki”, “Kuda idu divlje svinje”, “Deveto čudo na istoku”, “Valter brani Sarajevo”, “Bombaši”, “Sutjeska”, “Predstava “Hamleta” u Mrduši Donjoj”, “Naivko”, “Doktor Mladen”, “Crvena zemlja”, “Hajduk”, “Divota prašine”, “Bele trave”, “Ljubavni život Budimira Trajkovića”, “Specijalno vaspitanje”, “Stići pre svitanja”, “Tamo i natrag”, “Boško Buha”, “Lude godine”, “Tigar”, “Partizanska eskadrila”. 

Tokom osamdesetih godina slede filmovi “Avanture Borivoja Šurdilovića”, “Rad na određeno vreme”, “Kraljevski voz”, “Pazi šta radiš”, “Neka druga žena”, “Visoki napon”, Široko je lišće”, “Gosti iz galaksije”, “Savamala”, “Moj tata na određeno vreme”, “Dvije polovine srca”, “Smrt gospodina Goluže”, “Medeni mjesec”, “Timočka buna”, “Šećerna vodica”, “Jaguarov skok”, “Quo vadis?”, “Nije lako s muškarcima”, “Orkestar jedne mladosti”, “Antikazanova”, “ Život je lep”, “Bal na vodi”, “Dobrovoljci”, “Razvod na određeno vreme”, “Protestni album”, “Lager Niš”, “Na putu za Katangu”, “Anđeo čuvar”, “Živela sloboda”, “Vanbračna putovanja”, “Kuća pored pruge”, “Rođaci iz Lazina”, “Iskušavanje đavola”, “Poltron”, “Uroš blesavi”. Ovih dvadeset godina donele su Ljubiši Samardžiću značajne uloge i u serijama “Od svakog koga sam volela”, “Ceo život za godinu dana”, “Kuda idu divlje svinje”, “Građani sela Luga”, “Dimitrije Tucović”, “Morava ´76”, “Povratak otpisanih”, “Vruć vetar”, “I to se zove sreća” i “Bolji život”.

Devedesetih godina XX veka ostvario je zapažene uloge u filmovima “Noć u kući moje majke”, “Mala”, “Policajac sa Petlovog brda”, “Kaži zašto me ostavi”, “Tri karte za Holivud”, “Magareće godine”, “Ubistvo s predumšljajem”, “Jugofilm”, “Bluz za Saro”, “Stršljen”, “Točkovi”, kao i u serijama “Bolji život 2”, “Policajac sa Petlovog brda” i “Metla bez drške”.

Nakon 2000. godine glumio je u popularnim filmovima “Nataša”, “Obećana zemlja”, “Crna hronika”, “Jesen tiže, dunjo moja”, “Od danas do sutra”, “Konji vrani”, “Bledi mesec”, “Viza za budućnost”, a igrao je i u serijama “Jesen stiže, dunjo moja” i “Miris kiše na Balkanu”.

Ljubiša Samardžić je više od četrdeset  godina u braku sa Mirjanom, sa kojom ima sina Dragana i ćerku Jovanu. Ljubiša je sa sinom Draganom osnovao krajem devedesetih godina producentsku firmu “Cinema Design”, ali je sin preminuo u 34. godini od raka. 

Ljubiša Samardžić je režirao je filmove “Nebeska udica”, “Nataša”, “Ledina”, “Jesen stiže, dunjo moja”, “Konji vrani”, “Bledi mesec”, kao i serije “Jesen stiže, dunjo moja” i “Miris kiše na Balkanu”. Film „Nebeska udica“  otvorio je pedeseti Berlinale i našao se u takmičarskom programu, a snimljen je samo šest meseci posle bombardovanja. Za taj film kaže: „Bio sam zadivljen mladima koji su prkosili svemu što se zove ljudsko zlo!“. Film je bio srpski kandidat za Oskara, za najbolji film van engleskog govornog područja za 2000. godinu.

Ljubiša Samardžić  je dobitnik je nagrade “Pavle Vujisić” za doprinos jugoslovenskoj kinematografiji, kao i nagrade AVNOJ-a 1988. godine, koja je tada prvi put dodeljena jednom glumcu. Nagradu za životno delo Akademije Ivo Andrić dobio je 2005. godine. Nakon nagrade Zlatnog lava (Coppa Volpi 1967.) u Veneciji trebalo je da ode u London na poziv , producentske kuće iz Engleske, braće Roberta i Rejmonda Hakima:

„Trebalo je da odem u London da isprva tamo budem sam šest meseci da učim jezik. Garantovali su mi da ću dobiti dva miliona dolara. Ogroman novac. Nezamisliv za mene...“

 

Osvojio je šest „Zlatnih arena“ u Puli. Jedne godine čak za dve uloge (1973), druge za tri (1975). Kad god bi dobio „Arenu“ slao bi konobara iz hotela „Park“ gde bi odsedao po svežu ribu. I pravio fešte za kolege.