Vinaverovi dani evropske kulture u Šapcu

Izvor:Danas

Od četvrtka do subote u Šapcu se odršavaju tradicionalni Vinaverovi dani evropske kulture, a ove godine pod nazivom Evropska noć, prema zbirci zbirci ovog najevropskijeg srpskog intelektualca.

U Biblioteci šabačkoj održava se nuačni skup „Duša zver, svest: Stanislav Vinaver i nemačka kultura“. Predviđena je i promocija drugog broja godišnjaka za modernu književnost i umetnost „Vinaverovo ogledalo“ i naučnog zbornika „Plavo nebo nad utopijom: Stanislav Vinaver i ruska kultura“, a o tome govore dr Kornelija Ičin, dr Vladan Bajčeta i Gojko Tešić.​

Vinaverovi dani evropske kulture ove godine donose snažni dramski prikaz dela Monah Tadija nastao po tekstovima drame Ljubomira Rankovića u izvođenju umetničke grupe Agape pod vođstvom Aleksandre Pavlović, profesorke književnosti. Ovaj nesvakidašnji kulturni događaj uvod je u promociju zbirke pesama „Ratni drugovi” Stanislava Vinavera, gde će govoriti i prof. dr Nadežda Vinaver, autorka eseja o delu..​

Drugi dan festivala rezervisan je za dodelu Književne nagrade Stanislav Vinaver – a ovogodišnji laureat je akademik Matija Bećković, i to na novoizgrađenom Trgu Stanislav Vinaver. Sledi recital „Pesnik-nebesnik“ u izvođenju umetničke grupe Agape. Te večeri biće dodeljena priznanja najuspešnijim mladim pesnicima koji su se odazvali na književni konkurs “Trepeti duše moje”, a priznanje dodeljuje upravo Matija Bećković.​

Za kraj ove manifestacije priređuje se “Noć pod zvezdama” u Velikom parku i posvećena je poeziji za sva čula. Na početku će se predstaviti tri pesnikinje koje donose potpuno nove horizonte savremene književnosti – Maša Seničić, Radmila Petrović i Milica Špadijer.

„Evropska noć” u Šabac dovodi neke od najistaknutijih autora savremene muzičke scene pa će tako na zatvaranju nastupiti Chorbika mlada muzička umetnica novog i upečatljivog zvuka, tehno duo koji čine Igor Aličič i Dino Popović.

Dugo je Stanislav Vinaver bio skrajnut i zanemaren od književne i intelektualne scene, da bi prenekoliko godina Šabac počeo da se dostojno odužuje ovom velikm književniku, prevodiocu, novinaru evropskog formata. Potekao je iz čuvene porodice Vinaver , a njegovo otac Avram krajem 19. veka došavši u Šabac doneo je i prvi rendgen aparat u Srbiju. Stanislav Vinaver posle školovanja u Šapcu studira na Sorboni matematiku, fiziku, filosofiju, i to kod čuvenih profesora Anri Poankarea i Anri Bergsona. Aklademsku karieru prekida povratkom u Srbiju i prelazi ratni put 1.300 kaplara.

Pripadao je grupi srpskih nadrealista , ali je kasnije imao svoj osobenit književni put. Posle Drugog svetskog rata bio je potuno skrajnut, a čak ni emogao da se zaposli u Tanjugu koa novinar. Šabac je osnovao Fondaciju Vinaver, koja je pored ostalog objavila Sabrana dela Stanislava Vinavera a takođe i Sabrana dela Radomira Konstantinovića, što dovoljno govori o vrednosnoj usmerenosti. Vinaverov trg izgrađen je po uzoru na Vinaverovo delo „Gromobran svemira“.