Nova drama Vide Ognjenović u izdanju Arhipelaga: Izražajna metafora odnosa vlasti i naroda

Nova drama Vide Ognjenović Kozocid objavljena je u izdanju Arhipelaga u ediciji Premijere.

Radnja najnovije drame Vide Ognjenović, u podnaslovu određene kao „drama o obnovi i izgradnji“, dešava se u crnogorskom planinskom selu, u posleratnoj Jugoslaviji. Zaplet gradi odluka vlasti da se pobiju sve koze, jer su one viđene kao štetočine na putu industrijalizacije zemlje, odnosno razvoja drvne industrije. 

Običan svet želi da sačuva koze od kojih živi u surovim planinskim područjima, ali se ta želja sukobljava sa nepokolebljivom odlukom Partije koja velike ideološke vizije i megalomanske projekte koji treba da promene i klimu i geografiju tih planinskih predela pretpostavlja realnom životu ljudi. To dovodi do velikih lomova u ljudima i uvodi ih u međusobne sukobe, sumnjičenja ili bolna pristajanja na pokornost vlastima.

Polazeći od ovih događaja, inspirisanih stvarnim događajima koji dokazuju da stvarnost zna da bude apsurdnija od fikcije, Vida Ognjenović plete višeslojnu dramu tragikomičnih značenja.

„Komad koji povremeno dobija izrazito apsurdne dimenzije scenski je izražajna metafora odnosa vlasti i naroda, kao i samodovoljnosti politike koja ne vidi dalje od sopstvenih interesa“, kaže pozorišna kritičarka Ana Tasić čiji je tekst o Kozocidu objavljen kao pogovor ovom izdanju. Ana Tasić naglašava da je Kozocid „lucidnu pripovest koja ima brojne slojeve, komiku i tragiku, domišljatost i apsurd, farsičnost i gorčinu spoznaju stvarnosti“.

„Posebno je ekspresivan Predsednik, ironijom utvrđen „vizionar i pesnik promena“. On je navodni borac za društveni napredak, dok je u suštini pohlepni sakupljač političkih poena, čovek kome je prevashodno stalo da bude odan partiji, ma koliko ona bila štetna za društvo. Tako on vatreno propagira da su koze simbol zaostalosti, iako selo živi zahvaljujući kozama, a predlaže i isušivanje Skadarskog jezera, što je jedan od vrhunaca apsurda politike u drami, u sukobu sa zdravim razumom. Takav model političkog delovanja je bolno prepoznatljiv i prisutan i danas, zbog čega ova predstava ima snagu aktuelnog tragičkog prepoznavanja“, ističe Tasić.

Dramu Kozocid Vida Ognjenović je postavila na sceni Gradskog pozorišta u Podgorici. 

Predstava je u međuvremenu prikazana na više festivala, a na Sterijinom pozorju dobila je tri nagrade kritike i nagradu publike. Kozocid je na Sterijinom pozorju dobio Sterijinu nagradu za najbolji dramski tekst.