XIV Beogradska Internacionalna Nedelja Arhitekture – BINA 2019. STVARALAŠTVO ARHITEKTE ALEKSANDRA STJEPANOVIĆA U FOKUSU ŠETNJA KROZ ARHITEKTURU ALEKSANDRA STJEPANOVIĆA (NOVI BEOGRAD I NOVI SAD)

Četrnaesta Beogradska internacionalna nedelja arhitekture – BINA 2019, pod sloganom “Pozitivno/Aktivno” u fokus ovogodišnje manifestacije stavlja stvaralaštvo i rad uvaženog arhitekte Aleksandra Stjepanovića. U okviru ovog programa, na svečanom otvaranju manifestacije, u Artget galeriji Kulturnog centra Beograda, u četvrtak, 9. maja u 20 sati, otvorena je studijska izložba “Arhitektura Aleksandra Stjepanovića”, autora Jelice Jovanović, Relje Ivanića i Marka Kažića. Izložba je otvorena do 30. maja.

Takođe, u nedelju, 19. maja, na programu je BINA izlet u Novi Sad “Arhitekta Aleksandar Stjepanović – Prostori obrazovanja / Novi Beograd – Novi Sad”, koji vode Jelica Jovanović i Sonja Jankov.

Integralni urbanizam je uslovio planiranje i realizaciju velikih urbanih poteza kroz realizaciju konkursa - blok po blok. Aleksandar Stjepanović je, u različitim timovima, učestvovao na svim većim konkursima koji su bili raspisivani u zemlji, ali blokovi 22, 23 i 39, te Filozofski fakultet jesu njegova najveća realizovana dela u Srbiji - svako u različitom stepenu finalizacije. Šetnja će početi u Bloku 22, ispred kombinovane dečije ustanove - danjašnjeg vrtića Zeka, zatim preko centra mesne zajednice do pešačke pasarele ka Bloku 23 i osnovnoj školi Sedam sekretara SKOJ-a, današnjoj školi „Laza Kostić“ i KDU „Pčelica“ i „Leptirić“, a zatim duž Autoputa kroz Beograd prema Bloku 39 i Fakultetu dramskih umetnosti, te nastaviti ka Novom Sadu i Filozofskom fakultetu. Kroz fenomene vezane za prelazak grada preko Save i zaboravljenu terminologiju, predstavićemo opus profesora Stjepanovića i pričati o mehanizmima koji su rezultirali takvom arhitekturom: o konkursnoj praksi, laboratoriji stanovanja, ulozi univerziteta u planiranju gradskih centara i kasnijem napuštanju ovog načina planiranja i razvoja gradova. 

Posleratni polet u obnovi i izgradnji Evrope beleži ekspanziju izgradnje u oblasti  stambene arhitekture, objekata obrazovanja i pratećih sadržaja. Jugoslavija nikako ne zaostaje: nova maksima za novo doba, koja predviđa 8 sati rada, 8 sati odmora i 8 sati sna, podrazumeva i prostorne kapacitete u okviru kojih će se ovakav novi život društva odvijati. Tokom nekoliko decenija zemlja beleži rekordna ulaganja po stanovniku u stanovanje i obrazovanje, što rezultira oslobađanjem velikog kreativnog potencijala nove generacije arhitekata, i izgradnjom vrhunskih arhitektonskih i urbanističkih dela. Aleksandar Stjepanović je, samostalno i u koautorstvu, jedan od najznačajnijih autora ove epohe i ove arhitekture, koji svojim specifičnim autorskim izrazom, prepoznatljivom materijalnošću i ekspresijom višestruko unapređuje i inovira tipologije koje su prečesto svođene na standardizovane objekte, projektovane ’kataloški’.

U društvu koje je od arhitekata očekivalo i zahtevalo da arhitektura bude visokog kvaliteta - a skromna i racionalna, industrijski proizvedena - a autorska i originalna, Aleksandar Stjepanović u svim kontekstima i u svim autorskim timovima uspeva da usporuči vrhunska rešenja, koja i danas, decenijama kasnije, služe kao reperi domaćeg stvaralaštva. Modularnost je uporište njegove arhitekture - a ne prepreka, prefabrikacija je polje eksperimenta - a ne neprilika, normirana arhitektura je autorski izazov - a ne stega. Arhitektura i urbanizam su neodvojive kategorije prostornosti koje on kroz veštu upotrebu betona, opeke i bakarnog lima oblikuje tako da se enterijer preliva u javni prostor, a okruženje prožima unutrašnjost objekata. Objekti građeni limitiranim društvenim, odnosno javnim sredstvima i od betona, gotovo proskribovanog materijala, zahvaljujući izdašnim i promišljenim prostorima i upečatljivim likovnim detaljima postaju vizuelni simboli grada.

Zbog velikog interesovanja vođenje kroz izložbu „Arhitektura Aleksandra Stjepanovića“ i razgovor sa Stjepanoviće biće ponovljen u sredu 29. Maja u 18 časova, Galerija Artget, KCB, Trg Republike 5/I. O Infrastruktura društva: stanovanju i pratećim funkcijama, objektima dečije zaštite, školstva i visokog obrazovanja, kao i mogućnost zaštite i sanacije moderaće: Jelica Jovanović, jedan od autora izložbe.

Tema četrnaeste Beogradske internacionalne nedelje arhitekture – BINA 2019, POZITIVNO/AKTIVNO, skreće pažnju na aktuelne i vanvremenske primere delovanja u urbanističko-arhitektonskoj praksi, koje karakteriše pozitivan i proaktivan pristup razumevanju i rešavanju prostornih problema.  Program BINA  održava se od 9. do 30. maja u Beogradu, Novom Sadu i Pančevu, i pruža uvid u vrednosti, savremena tumačenja i naznake mogućih novih namena arhitekture nastale u periodu modernizma, viđena očima „Y“ generacije  (milenijalci).

Kao i prethodnih godina, program manifestacije je podeljen u pet programskih  celina: U fokusu, izložbe, predavanja i seminari, šetnje i izleti i radionice.

Manifestaciju BINA već četrnaest godina organizuje Društvo arhitekata Beograda i Kulturni centar Beograda, uz pokroviteljstvo Grada Beograda, Ministarstva kulture i informisanja Republike Srbije, Inženjerske komore, Kreativne Evrope, i podršku Austrijskog kulturnog foruma, Ambasade Danske i Ambasada Finske, kao i brojnih prijatelja manifestacije i medijskih sponzora.