Odluke žirija-Teatar na raskršću

U Narodnom pozorištu Niš je od 11. do 19. marta održan prvi Festival balkanskog kulturnog prostora „Tetar na raskršću“. U prethodnih 9 dana imali smo priliku da gledamo 10 predstava iz 8 zemalja, od kojih osam u takmičarskom programu (Kad bi Sombor bio Holivud – Narodnog pozorišta Sombor, We are born naked and the rest is... MESS Sarajevo, Kapital Kraljevskog pozorišta Zetski dom na Cetinju, Filoktet Hrvatskog narodnog kazališta u Varaždinu, Balkanski špijun Narodnog pozorišta u Beogradu, Višnjik dramskog teatra Ivan Radoev iz Plevena u Bugarskoj, Festen Dramskog teatra iz Skoplja u Makedoniji i Sumrak bogova Slovenskog narodnog gledališča iz Maribora u Sloveniji). 

Kroz salu Narodnog pozorišta u Nišu prošlo je oko 5 000 gledalaca, a na sceni je za njih igralo stotinak glumaca. Dočekali smo 417 gostiju iz zemlje i inostranstva, u pratećem programu bilo je 84 učesnika, a oko 700 ljudi je pratilo okrugle stolove i prateće programe.

Odluke su donosila tri žirija: stučni žiri, žiri okruglog stola kritike i žiri novinara.

Stručni žiri u sastavu predsednica Mia Begović, glumica iz Zagreba, i članovi: Katarina Kocevska, glumica iz Skoplja, Bogdan Kostea, glumac i reditelj iz Arada, Branislav Mićunović, Njegova ekselencija ambasador Crne Gore u Srbiji i reditelj iz Podgorice, i Enver Petrovci, glumac i profesor iz Prištine doneli su sledeću odluku: 

 

ODLUKA O DODELI NAGRADA NA FESTIVALU TEATAR NA RASKRŠĆU NARODNOG POZORIŠTA NIŠ 2019

Jednoglasnom odlukom stručnog žirija dodeljene su sledeće nagrade:

Nagrada za najbolju predstavu......SUMRAK BOGOVA
Nagrada za režiju...........................DALIBOR MATANIĆ
Nagrada za glumačka ostvarenja:
-najbolja ženska uloga.....................NATAŠA MATJAŠEC ROŠKER
-najbolja muška uloga....................MARKO MARKOVIĆ
-najbolja mlada glumica.................JELENA LABAN
-najbolji mladi glumac....................PETJA LABOVIĆ
Nagrada za scenografsko ostvarenje..MARKO JAPELJ
Nagrada za kostimografsko ostvarenje....TATJANA RADIŠIĆ
Nagrada za originalnu scensku muziku......IRENA POPOVIĆ DRAGOVIĆ
Nagrada za scenski pokret............ANDREJA KULEŠEVIĆ
Specijalna nagrada........................GLUMAČKOM ANSAMBLU PREDSTAVE KAPITAL

OBRAZLOŽENJE ŽIRIJA

Nakon nekoliko sednica i poslednje, održane 18. 3. 2019. godine, posle odgledanih svih predstava, stručni žiri je JEDNOGLASNO doneo odluke, uvažavajući umetnička dela i ostvarenja, kao i osnovne kriterijume koji definišu smisao ovog Festivala, dakle afirmaciju sličnosti i razlika kulturnog identiteta države i naroda koji dele isto raskršće evropskih i svetskih puteva u izazovima i perspektivama savremenog teatra.

Nagrada za najbolju predstavu dodeljuje se Slovenskom narodnom gledališču Maribor za predstavu SUMRAK BOGOVA koja je, uprkos izrazito teškoj temi, svim svojim elementima gradila I napravila autentičnu teatarsku magiju.

Nagrada za režiju dodeljuje se DALIBORU MATANIĆU za predstavu SUMRAK BOGOVA. Rediteljski postupak Dalibora Matanića iskazan je u nekoliko ravni: pouzdanim rediteljskim postupkom, iščitavanjem globalne tragičke teme radjanja fašizma, te u njoj beznadežne pozicije čoveka i njegovog stradanja. Žiri je veoma cenio suverenu rediteljevu transpoziciju znamenitog filmskog štiva u autentičnu pozorišnu formu i sposobnost reditelja Dalibora Matanića, iako filmskog umetničkog stvaraoca, da u ovoj predstavi afirmiše autentično promišljanje teatra.

Nagrada za najbolju žensku ulogu dodeljuje se NATAŠI MATJAŠEC ROŠKER za ulogu Baronice Sofi fon Ešenbek u predstavi SUMRAK BOGOVA. Njena fascinantna glumačka zrelost je afirmisala ženski princip u dominantnom muškom svetu i minuciozno odabranim detaljima, dostojnim vrhunskog talenta i zanatske besprekornosti, usmeravala energiju kompletnog glumačkog ansambla.

Nagrada za najbolju mušku ulogu dodeljuje se MARKU MARKOVIĆU za ulogu Ernesta Bošnjaka u predstavi KAD BI SOMBOR BIO HOLIVUD. Njegova gluma je podrazumevala raslojavanje lika, davala osnovni ton igre celog ansambla i furiozno ga vodila kroz epohe Sombora.

Nagrada za najbolju mladu glumicu dodeljuje se JELENI LABAN za ulogu u predstavi KAPITAl za snagu tragetkinje i zaigranost deteta.

Nagrada za najboljeg mladog glumaca dodeljuje se PETJI LABOVIĆU za ulogu Martina fon Ešenbeka u predstavi SUMRAK BOGOVA, koji je minimalnim glumačkim sredstvima, lavirajući između muškog i ženskog principa, u isti mah bio legitimni naslednik monstruozne porodice ali i njen egzekutor.

Nagrada za scenografsko ostvarenje dodeljuje se MARKU JAPELJU za predstavu SUMRAK BOGOVA Slovenskog narodnog gledališča Maribor (Slovenija). Svedena scenografija je istovremeno definisala atmosferu dekadentnog salona i otvarala prostore koji su se slivali u gasnu komoru.

Nagrada za kostimografsko ostvarenje dodeljuje se TATJANI RADIŠIĆ, za predstavu KAD BI SOMBOR BIO HOLIVUD koja je kreirala kostime poigravajući se na oštroj i opasnoj granici između Erosa I Tanatosa I na scenu iznela stilizovane odjeke prošlih epoha, ali i duh Sombora.

Nagrada za originalnu scensku muziku dodeljuje se IRENI POPOVIĆ DRAGOVIĆ za predstavu KAD BI SOMBOR BIO HOLIVUD, čija originalna muzika nije samo bojila atmosferu predstave nego je i omogućila glumcima da realizuju složene zadatke.

Nagrada za scenski pokret dodeljuje se ANDREJI KULEŠEVIĆ za predstavu KAD BI SOMBOR BIO HOLIVUD Narodnog pozorišta u Somboru (Srbija), čija su rešenja vanrednom preciznošću doprinela da rečitosti ove predstave nije bio potreban govor.

Specijalna nagrada dodeljuje se GLUMAČKOM ANSAMBLU PREDSTAVE KAPITAL Kraljevskog pozorišta Zetski dom na Cetinju (Crna Gora), koji je izuzetnom predanošću, ogromnom energijom i zanatskim umećem plenio sa scene i ostavio moćan efekat.

ŽIRI OKRUGLOG STOLA KRITIKE, radio je u sastavu: Prof. dr Jelena Lužina, teatrološkinja iz Skoplja, Filip Vujošević, dramaturg iz Beograda, upravnik Narodnog pozorišta Republike Srpske prof. dr Nenad Novaković iz Banja Luke , prof. dr Milivoje Mlađenović iz Sombora, pozorišni kritičar Bojan Munjin iz Zagreba i Beograda, pozorišna kritičarka Aleksandra Glovacki iz Beograda, pozorišni kritičar Igor Burić iz Novog Sada i doneo sledeću odluku:

ODLUKA ŽIRIJA OKRUGLOG STOLA KRITIKE

Žiri Okruglog stola kritike festivala Teatar na raskršću, u sastavu Jelena Lužina, Aleskandra Glovacki, Milivoje Mlađenović, Nenad Novaković, Bojan Munjin, Igor Burić i Filip Vujošević, nakon odgledanih osam predstava takmičarskog programa, na sednici održanoj 18. marta 2019. godine u Nišu, doneo je sledeću odluku:

Nagrada Okruglog stola kritike za najbolju predstavu većinom glasova se dodeljuje predstavi Sumrak bogova, SNG Maribor, u režiji Dalibora Matanića i dramatizaciji Ivora Martinića.

Maksimalno koherentnim i zaokruženim pozorišnim jezikom, kao i sugestivnom i preciznom glumačkom igrom, autorski tim i izvođači su nam pokazali savremeno i aktuelno scensko čitanje priče koja tematizuje političke i etičke lomove vremena u kome živimo.

Žiri ima potrebu da naglasi da je odluku doneo većinom glasova i da su u užem izboru bila još dva veoma vredna ostvarenja, Kad bi Sombor bio Holivud Kokana Mladenovića, Narodno pozorište Sombor i Kapital Andraša Urbana, Kraljevsko pozorište Zetski dom na Cetinju.

Žiri novinara radio je u sastavu Borka Trebješanin (“Politika“), Tanja Mijović (Treći program RTS-a), Miljana Nikolić (“Belami“), Lidija Georgijev (RTS, dopisništvo Niš) i predsednik Tatjana Nježić („Blic“) i doneo sledeću odluku:

 

ODLUKA ŽIRIJA NOVINARA

 

 

Žiri novinara prvog festivala „Teatar na raskršću“ koji je radio u sastavu Borka Trebješanin (“Politika“), Tanja Mijović (Treći program RTS-a), Miljana Nikolić (“Belami“), Lidija Georgijev (RTS, dopisništvo Niš) i predsednik Tatjana Nježić („Blic“) je, na sastanku održanom 19. Marta u kasnim večernjim satima, doneo odluku da priznanje NAJBOLJA PREDSTAVA dodeli ostvarenju „Sumrak bogova“ Ivora Martinića u režiji Dalibora Matanića i izvođenju Slovenskog narodnog gledališča Maribor (Slovenija).

OBRAZLOŽENJE

Inspirisana čuvenim Viskontijevim filmom predstava „Sumrak bogova“ ostvarenje je visokih umetničkih dometa u kome se na pozorišno snažan, uzbudljiv a prijemčiv način prelamaju međusobni uticaji, spajanja i razdvajanja, odnosno raskršća; teatarskog i filmskog izraza, istorije i današnjice, pojedinca i društva, čoveka sa samim sobom...
Iz scene u scenu, kroz zanosan rediteljski rukopis i hvale vrednu glumačku igru, pulsira akutna dijagnoza današnjice – svako je i svi smo vinovnici sumraka u kom živimo. i bogovi, koji god, i sumraci hrane se našom snishodljivošću, pohlepom, strahovima, čak i čežnjama, nepromišljenošću takođe...

Ima mnogo nas u nama, govorila je velika Mira Stupica, a ova predstava dokazuje i da dobro pozorište osvetljava u čoveku raskršće odluke – biti deo rešenja ili deo problema.

Predsednik žirija: Tatjana Nježić

Nagrade se sastoje od: statuete i povelje Teatra na raskršću koje je dizajnirala grafički dizajner, Dragana Nikolić, i novčane nagrade koju je obezbedio grad Niš.