65. MARTOVSKI FESTIVAL: TELEVIZIJA BEOGRAD – 60 GODINA

Povodom jubileja 60 godina Televizije Beograd, u okviru programa 65. Martovskog festivala posetioci  će moći da pogledaju izbor filmova autora koji su tokom prethodnih godina osvojili nagrade na Beogradskom festivalu dokumentarnog i kratkometražnog filma.

Televizija u filmskom svetu

Najznačajnija i najstarija filmska smotra u Beogradu je Festival dokumentarnog, kratkometražnog i animiranog filma. Od samog početka, sabirao je stvaraoce i promovisao dokumentarističke škole i autorske poetike, kroz filmove pristigle iz svih krajeva nekadašnje države. Dokumentarizam, razvijen kroz emancipaciju na ovoj manifestaciji neposredno je uticao na prve korake televizujskih pregalaca. Kada je pre 60 godina Televizija Beograd počeli da emituju sliku i ton, angažovala je pored radijskih  novinara i stvaraoce iz oblasti filma: snimatelje, ton majstore, montažere, reditelje, specijalizovane kroz dokumentarističku praksu, afirmisane i protežirane na Beogradskom festivalu i svetskim smotrama u Manhajmu i Oberhauzenu. Vremenom televizija se razvila i produkcijski postala ravnopravna sa filmskim kućama specijalizovanim za oblast dokumentaristike: Filmske novosti, Dunav film, FRZ, Neoplanta.

Televizija Beograd prvi put učestvuje na Beogradskom festivalu 1970. godine sa filmovima "Jugoslavija"  Božidara Vučurovića i "Srušen grad" Zdravka Velimirovića. Na početku iste decenije osniva se Drugi program Televizije Beograd, sadržinski otvoren za stvaralaštvo mladih autora pristiglih sa beogradske Akademije za pozorište film, radio i televiziju i Praške filmske škole. Debitantski srednjemetražni etnološki zapis "Legenda o lapotu" Gorana Paskaljevića, donosi prvo odličje za produkciju TV Beograd, nagradu CIDALC i Srebrnu medalju Beograd mladom reditelju.Od tog doba retka je festivalska godina bez učešća televizijskih stvaralaca. Jer pored specijalizovanih TV festivala (Bled, Portorož, Neum, Bar), Festival dokumentarnog filma u Beogradu dizao je kriterijume i terao TV stvaraoce da daju maksimum, da bi dostigli svoje filmske kolege. I uspevalo im je, dokazali su to TV pregaoci: Ružica Lukić (više puta nagrađena), Vladimir Perović (najviše nagrađivan TV i filmski stvaralac), Nikola Lorencin (doajen i profesor dokumentaristike), Tanja Fero (pozlaćena), Srebrenka Ilić (višestruko nagrađena urednica Dokumentarnog programa), Filip Čolović i Olja Pančić (reditelj i autor zajedno pozlaćeni), Dragomir Zupanc (zlato i UFUS nagrada "Jovan Aćin"),  Lordan Zafranović (dva puta učestvovao sa filmom kao autor Televizije RTB i RTS). Tu su i nagrađeni filmski snimatelji Veselin Krčmar, Zoran Sinđelić, Vladan Obradović, Vuk Dapčević, montažerka Svetlani Katanić. Nagrađeni su i Rihard Merc, Ljubiša Špegar i Ruža Rudić za tonske efekte i šum, Veroslava Tadić za scenario, a Miroslav Nikolić i Mihailo Ilić su filmovima snimljenim u kooprodukciji sa RTS osvojili Gran pri festivala, 1997. i 1999. godine. 

Pored proizvodnje RTS se intezivno bavila i plasmanom dokumentarnog filmom, otkupljujući i prikazujući najbolje ili namenske i aktuelne, obogaćujući na taj način programi proširujući svoju arhivu. Programski arhiv RTS je danas neprocenjiv izvor audio-vizuelne dokumentarne građe za nove autore i istraživače naše prošlosti.

Redakcija za istoriografiju Televizije Srbije

Subota, 31. mart // 20:00h // Dom omladine Beograda, sala Amerikana

PROGRAM RTS-a POVODOM 60 GODINA RADA TELEVIZIJE SRBIJE NA 65. MARTOVSKOM FESTIVALU: IZBOR NAGRAĐENIH FILMOVA NA DOSADAŠNJIM MARTOVSKIM FESTIVALIMA

Inicijatori i urednici projekta: Bojana Andrić i Dragomir Zupanc

LEGENDA O LAPOTU (1971), reditelj: Goran Paskaljević , trajanje: 25'

Proizvodnja RTB, Drugi program TV, 1971

Prikazan na 19. Festivalu Dokumentarnog i kratkometražnog igranog filma, 1972

- Srebrna medalja Beograd za režiju

- Medalja CIDALC

- Producentska nagrada RTB, Drugi program TV

- Tradicionalna nagrada za najbolji film mladog autora žiri ravnopravno dodeljuje Goranu Paskaljeviću za Legendu o lapotu i Leonu Kasidiju za Amigos

SAGA O SAMURAJU I GLIBU (1992), reditelj: Vladimir Perović, trajanje:  23'28''

Proizvodnja RTS, Dokumentarni program TV, 1992

Prikazan na 39. Festivalu Dokumentarnog i kratkometražnog igranog filma, 1992

- Zlatna medalja Beograd za režiju

- Nagrada  UFUS  "Jovan Aćin"

- Diploma za uredničku hrabrost Srebrenki Ilić

DOSTOJAN (2001), rediteljka: Tanja Fero, trajanje:  18'

Proizvodnja RTS, Dokumentarni program TV, 2001

Prikazan na 49. Festivalu Dokumentarnog i kratkometražnog igranog filma, 2002

- Zlatna medalja Beograd za režiju

ŽELIMIR ŽILNIK, PRILOZI ZA ISTORIJU YU FILMA I POLITPORNOGRAFIJU (2003), reditelj: Dragomir Zupanc, trajanje:  60'

Proizvodnja RTS, Kulturno-umetnički program, 2003

Prikazan na 51. Festivalu Dokumentarnog i kratkometražnog igranog filma, 2004

- Zlatna medalja Beograd za režiju

- Nagrada UFUS "Jovan Aćin"