REZ 4 I Presek savremenog eksperimentalnog filma iz Hrvatske | 26. decembar | Dom omladine Beograda

REZ \ 4. festival savremenog eksperimentalnog filma
SVETLOSNE RAZGLEDNICE
Presek savremenog eksperimentalnog filma iz Hrvatske

26. decembar 2017.
Dom omladine Beograda

Teorija koja Hoda [TkH], u saradnji sa Domom omladine Beograda i Multimedijalnim institutom iz Zagreba, pokrenula je 2014. filmski festival koji se bavi savremenim praksama eksperimentalnog i umetničkog filma. 

Osnovna ideja je da svake godine u fokusu bude jedan/na od najznačajnijih i još uvek aktivnih autora/ki koji svoje radove smeštaju u polje filmskog eksperimenta, odnosno specifična scena eksperimentalnog filma koja se vezuje za rad dotične/og autorke/a. Cilj festivala je da kreira umetničku i edukativnu platformu za predstavljanje i promociju inovativnih i radikalnih filmskih praksi. 

Četvrto izdanje festivala pod nazivom Svetlosne razglednice predstaviće veliki deo opusa autorke Ane Hušman, koja sa hrvatske umetničke scene donosi jedan od danas najzapaženijih i istrajnijih glasova eksperimentalnog filma u post-jugoslovenskom kulturnom prostoru. Pored Ane Hušman koja je u fokusu ove godine, prikazaćemo i najnovije radove Ivana Faktora, Borisa Poljaka i Vladislava Kneževića i time napraviti kratak i žustar presek savremenog eksperimentalnog filma iz Hrvatske.

 

Program se realizuje uz finansijsku podršku Ministarstva kulture i informisanja Republike Srbije, Hrvatskog audiovizualnog centra (HAVC) i medijsku podršku portala SEEcult.

 

Tim festivala: 

Marta Popivoda [umetnička direktorka], Petar Milat [selektor], Dragana Jovović [izvršna direktorka], Katarina Popović [vizuelni identitet], Jelena Knežević, Sanja Ljumović i Milica Ševarlić [PR], Ksenija Đurović i Marta Marković [organizacija], Branko Banjanin [kinooperater], Katarina Kolar [dizajnerka zvuka].

Tim festivala posebno zahvaljuje autorima, Vladislavi Vojnović, Dubravki Sekulić, Ani Vujanović, Stefanu Ivančiću, Vanji Andrijević, Mislavu Vinkoviću, Miranu Juriću, Hrvatskom filmskom savezu, udrugi Domino i festivalu Perforacije, produkciji i distribuciji Bonobostudio.

+ Ulaz na sve programe je slobodan.

PROGRAM

26. 12. \ UTORAK

19:00

Ivan Faktor
— Sve bih ostavio ovdje
[2016, DV/DCP, 11’]

“Sve bih ostavio ovdje: doline, brežuljke, ptičice iz vrta, ostavio bih zemlju i nebo, proleće i jesen, ostavio bih ovde puteve odlaska, večeri u kuhinji, poslednji zaljubljeni pogled, i sve gradske putokaze od kojih spopada jeza, ostavio bih ovdje gusti i mastan sumrak što pada preko zemlje, gravitaciju, nadu, čaroliju, spokoj, ostavio bih ovdje one voljene i bliske, sve što me dodirnulo, sve što me potreslo, fasciniralo i oduševilo, ostavio bih plemenite, ugodne, dobronamerne, i demonski lepe, ostavio bih pupajuće mladice, svaku pticu i postojanje, ostavio bih ovdje inkantaciju, zagonetku, daljine, neumornost, i trovanje večnošću; ovdje bih ostavio ovu zemlju i ove zvezde, zato što ništa ne bih odavde uzeo sa sobom, zato što sam pogledao u ono što dolazi i ništa mi odavde ne treba.”

(László Krasznahorkai).Dani hrvatskog filma 2017. – nagrada Oktavijan za najbolji eksperimentalni film

Boris Poljak

— Oni samo dolaze i odlaze
[2016, HD/DCP, 20’]

Film prati jutarnja događanja na splitskoj plaži Bačvice. Rano u zoru, pre izlaska sunca, plaža postaje mesto neobičnog susreta. Iz obližnjih klubova i kafića, preko plaže, na putu kući, prolaze brojne grupice mladih ljudi. U isto vreme, na plažu počinju da dolaze stariji… samo šetaju, prolaze… dolaze i odlaze.

 
Međunarodni festival kratkometražnog filma u Oberhausenu 2017. – Prva nagrada žirija Ministarstva za porodicu, decu, mlade, kulturu i sport savezne države Severne Rajne-Vestfalije
Dani hrvatskog filma 2017. – nagrada Oktavijan za najbolji dokumentarni film; najbolja režija (Boris Poljak)

Vladislav Knežević

— Završni krug
[2017, DCP, 17’]

Krajnje redukovana pokretljivost i napetost fizičkog tela postavljenog u napušteni industrijski pogon. U praznini prostora bez mašina ljudsko telo je u radnom taktu arhaične pulsacije. Spori i hiperkontrolisani pokreti pokušavaju da održe koheziju, ali otpadanje površinskih slojeva predstavlja nezaustavljivost procesa dematerijalizacije. Pozicije tela ukazuju na kolektivno sećanje fizičkog ustrojstva stvari koje nestaju u intenzivnoj hladnoći calculusa. Traumatična pozicija telesnosti ogoljena je u kružnom, nezaustavljivom kretanju prema konverziji podataka materijalnog sveta. Većina tonskog segmenta filma kreirana je intervencijama na audio zapisu disanja za vreme izvođenja performansa bez prisustva publike.

 

20:00

Ana Hušman
— Plac
[2006, 16mm, 9’]

Prilikom kupovanja namirnica na pijaci kupci koriste razna čulima kako bi procenili da li je voće i povrće uvozno ili domaće. Preferiranje domaćeg nad uvoznim prisutno je kod svih kupaca bez obzira da li je zaista bolje i kvalitetnije i ono polazi iz dva argumenta: da kupovinom hrvatskih namirnica kupci pomažu razvoj hrvatske poljoprivrede, kao i da je domaće bolje jer je poznato i finije, ne uzimajući u obzir da nije pitanje da li je uvozno ili domaće već na koji je način uzgajano. Odlučuju se radije na kupovinu domaćih proizvoda već samo zato jer to je “naše, domaće, hrvatsko”, a ne neko strano, spoljašnje ili nepoznato, koje se samim tim smatra lošijim i nekvalitetnijim.

 
Za izradu zimnice kupuje se isključivo domaće i poznato, te ga je potrebno preparirati i spremiti, kako bi bilo sigurno i očuvano, zaustavljeno u svom najboljem trenutku da bi trajalo celu zimu. U tom procesu potrebno je ukloniti sva strana tela, odabrati najlepše komade, one koji nisu oštećeni, te sve dobro očistiti da bi se zimnica sačuvala od kvarenja, da bi bila “sigurna”.

— Ručak
[2008, 16mm, 16’]

 

Pravila lepog ponašanja na koja nailazimo u priručnicima – bontonima za sebe kažu da pomažu ljudima u boljem međusobnom razumevanju i olakšavanju komunikacije, te nam omogućuju da se lakše i sa više samopouzdanja krećemo u društvu. Njima nas uče od rođenja, što je ujedno i jedini način da ih u potpunosti usvojimo. Svoj izvor ta pravila imaju u zapadnoj kulturi, a prema njihovom poštovanju lako je prepoznati ko je civilizovan a ko nije. Film se bavi običajima pri jelu i piću – specifično situacijom ručka, jer zajednički obrok je centralno mesto na kojem drugima pokazujemo svoju uglađenost i civilizovanost.

— Razglednice
[2013, HD, 23’]

 

U nastavnom planu za hrvatski jezik i metodici podučavanja hrvatskog kao stranog jezika ističu se metode igranja uloga, igrokaza, izražajnog čitanja, insceniranja bajki, kao i pisanja i čitanja razglednica. U kombinaciji s priručnikom za učenje hrvatskog jezika za strance i razglednicama poslatim iz Amerike u Hrvatsku, te su metode polazna tačka za improvizovane i performativne situacije u kojima učestvuju i profesionalni glumci i amateri.

 

— Volim te, Ines
[2017, DCP, 14’]

 

Melodramska situacija o nemogućnosti odnosa, izvedena u televizijskom studiju koristi jezik i specifičnosti produkcijskih uslova proizvodnje TV serija, sapunica i drama, odnosno produkcije okarakterisane nazivom jeftine kulture, osnova je dramaturškog zapleta filma.

 
Prostor snimanja – virtuelni studio, televizijski green screen studio sa svega nekoliko rekvizita – i prostor dešavanja – dnevna soba generisana u 3D tehnologiji – omogućavaju da se filmski prostor uživo tokom snimanja tretira postupcima bližim montažnim zahvatima na filmu ili uređivanju teksta, da se materijal obrće, okreće, vrti u loop, ponovo vrati, potpuno izbriše, dekonstruiše u skladu sa potrebom izvedbe/kretanja protagonista ili zahtevima teksta. Repeticijom narativa i traženjima kompromisa bezuspešno se pokušava uspostaviti dijalog; umesto toga događa se govorenje bez slušanja, razrešenja situacije nema već sledi niz upornih i tvrdoglavih pokušaja koji svi vode na početak. Kao osnov konflikta, odnosno uputstvo za izvedbu koristi se citat Nikole Tanhofera o dvojnoj ili ukrštenoj osnovnoj svjetlosnoj poziciji.

21:00

— Razgovor Ane Hušman i Branislava Dimitrijevića

 
Teoretičar umetnosti Branislav Dimitrijević posle projekcije filmova razgovaraće sa Anom Hušman o njenom radu i specifičnim problemima njenog  filmskog opusa. 

 

BIOGRAFIJE AUTORA

Ana Hušman u svojim radovima raščlanjuje strukturu i teksturu filmskih elemenata kroz različite forme filma, instalacije, knjige, zapisa slike, zvuka, teksta. Eksperimentiše s mogućnostima animacije, dokumentarnim i igranim elementima u filmu, glasom i artikulacijom. Unutar radnih procesa, zanima je preispitivanje i obrtanje pozicije amaterskog i profesionalnog subjekta performativnosti, samog medija i struktura koje diktiraju i proizvode obrasce ponašanja. Docentkinja je na odseku za animirani film i nove medije Akademije likovnih umjetnosti u Zagrebu i suosnivačica udruženja RESTART, gde već dugi niz godina vodi program filmske edukacije za velike i male.

Za svoje poslednje radove dobila je više domaćih i internacionalnih nagrada.

Njeni radovi prikazani su na izložbama i festivalima širom sveta; 9th Gwangju Biennale, 53 Oktobarski Salon, Beograd, Medienturm Gallery, Graz; On the Eastern Front, Ludwig Museum of Contemporary Arts, Budapest; “lucy” bodig & ART ON STAGE, URA, Istanbul, Stuttgarter Filmwinter; International Film Festival Rotterdam, 25 fps, Zagreb; DOK, Leipzig.

Ivan Faktor rođen je 1953. u Crncu. Bavi se eksperimentalnim filmom, fotografijom, videom i video-instalacijama. Od 1975-1977. bio je urednik Tribine kluba ljubitelja filma u Osijeku, potom voditelj filmskog programa Studenskog centra (1981-1988.), a od 1992. urednik filmskog programa Kinematografa Osijek. Filmove, a potom video radove snima kontinuirano od 1975. Učestvovao je 1995. na 46. Bijenalu u Veneciji, a 2002. bio predstavnik Hrvatske na 25. Bijenalu u Sao Paulu. 

Dobio brojne nagrade, među ostalima i veliku nagradu na 11. Danima hrvatskog filma 2002, Godišnju nagradu „Vladimir Nazor“ za film 2002, kao i Veliku nagradu 39. zagrebačkog salona 2005. Takođe, dobitnik je godišnje nagrade “Vladimir Nazor” na području likovne i primijenjene umjetnosti. Osnivač i voditelj galerije „Kazamat“ u Osijeku (2001-2004.) i Performans art festivala od 2001. godine do danas. Od 2006. do 2010. bio je direktor Gradskih galerija Osijek. 

 

Boris Poljak rođen je 1959. u Splitu. Od 1978. član Kinokluba Split, u čijoj produkciji tokom 1980-ih kao autor ostvaruje dva neprofesionalna filma, Nova godina i Geronimo je mrtav, a kao snimatelj osam eksperimentalnih filmova na super 8 i 16 mm. 

Od početka 1990-ih deluje kao profesionalni filmski i televizijski snimatelj. Jedan je od organizatora Sabora alternativnoga filma u Splitu od 1982. do 1988. te jedan od pokretača Međunarodnoga festivala novoga filma i videa u Splitu. Nagrađen za snimateljski rad na Danima hrvatskog filma 2000, 2001, 2004. i 2005. Živi i radi u Splitu.

 

Vladislav Knežević (1967.) studirao je režiju na Akademiji dramske umetnosti u Zagrebu  i na De Vrije Academie (Audio-visual Dept.) u Den Haagu. Od 1993. radi kao reditelj za različite televizijske programe. Eksperimentalnim filmom, videom i zvukom bavi se od 1988. Bio je inicijator i organizator programa Reference to Difference, televizijske emisije o eksperimentalnom filmu i videu "Videodrom". Dobitnik dve nagrada Oktavijan za najbolji eksperimentalni film 2010. i 2014 (Archeo 29, A.D.A.M.), nagrada za najbolje stereoskopske i 3D filmove na festivalima u New Yorku 2014. i Karlsruheu 2015. Koosnivač 25 FPS – međunarodnog festivala eksperimentalnog filma i videa u Zagrebu.