Nema više Smokija

Doajen srpskog glumišta, reditelj i producent Ljubiša Samardžić preminuo je nakon teške bolesti u 81. godini života. Poslednji put se pojavio u javnosti 30. marta u Domu omladine na otvaranju 64. Martovskog festivala - beogradskog festivala dokumentarnog i kratkometražnog filma, gde je prikazano njegovo poslednje ostvarenje “Panta rei”.Njegova borba za život i smrti počela je dijagnozom sinovljeve bolesti.Sin Dragan  preminuo je  u 34. godini od leukemije.

Ljubiša Samardžić-Smoki rođen je 19. novembra 1939. godine u Skoplju. Potiče iz rudarske porodice, otac mu je radio u rudniku Jelašnica kod Niške Banje. Kada je imao jedananaest godina umire mu otac, te on mora da izdržava porodicu.

Samardžić se priseća da je tih dana u Narodno pozorište stigao i Old Vik iz Londona, sa Džudi Denč u ulozi Ofelije, i Džonom Nevilom kao Hamletom, kao i velikani Lorens Olivije i Vivijen Li u "Titu Androniku".

Tako je došao i na prijemni na Akademiju:

„Spremio sam „Santa Marija dela Salute“ i „Otela“. Kad sam tamo ušao noge su mi se odsekle, počeo sam da drhtim. Tamo sve veličine! I ja im odmah priznam da sam spremio samo tri strofe od „Santa Marija dela Salute“. Odglumim im ja deo iz „Otela“, gledao sam kako to rade u pozorištu. Onda mi oni kažu: „Hajde sada onu pesmicu!“ I prekinu me posle strofe i po. Sedim ja tako u kafani "Kolarac" i nikako da dočekam da objave rezulate. Mnogo prijavljenih, a primaju samo petnaest. Odemo na Akademiju a ja poslednji na spisku onih koji su primljeni!“

Zahvaljujući Bojanu Stupici, dobija stipendiju Ateljea 212. Prve filmske uloge odigrao je šezdesetih godina XX veka. To su bili filmovi “Spletka i ljubav”, “Igre skelama”, “Prekobrojna” (1962 Branko Bauer), Peščani sat”, “Kozara”, “Peščani grad”, “Desant na Drvar”, “Pješčani zamak”, “Dani”, “Lito valovito”, “Inspektor”, “Devojka”, “Istim putem se ne vraćaj”. U filmu “Orlovi rano lete” tumači lik čuvenog Nikoletine Bursaća, a tih godina glumio je i u “Štićeniku”, filmovima “San”, “Nož”, “Jutro”, za koji je dobio nagradu na Filmskom festivalu u Veneciji, zatim u “Diverzantima”, “Smokiju”, filmu “Bokseri idu u raj”, “Operacija Beograd”, “Podne”, “Sirota Marija”, “U raskoraku”, “Goli čovek”, “Tanja”. Za ulogu u filmu Veljka Bulajića “Bitka na Neretvi” dobio je Gran pri na Filmskim susretima u Nišu 1969. godine.

Tokom osamdesetih godina slede filmovi “Avanture Borivoja Šurdilovića”, “Rad na određeno vreme”, “Kraljevski voz”, “Pazi šta radiš”, “Neka druga žena”, “Visoki napon”, Široko je lišće”, “Gosti iz galaksije”, “Savamala”, “Moj tata na određeno vreme”, “Dvije polovine srca”, “Smrt gospodina Goluže”, “Medeni mjesec”, “Timočka buna”, “Šećerna vodica”, “Jaguarov skok”, “Quo vadis?”, “Nije lako s muškarcima”, “Orkestar jedne mladosti”, “Antikazanova”, “ Život je lep”, “Bal na vodi”, “Dobrovoljci”, “Razvod na određeno vreme”, “Protestni album”, “Lager Niš”, “Na putu za Katangu”, “Anđeo čuvar”, “Živela sloboda”, “Vanbračna putovanja”, “Kuća pored pruge”, “Rođaci iz Lazina”, “Iskušavanje đavola”, “Poltron”, “Uroš blesavi”. Ovih dvadeset godina donele su Ljubiši Samardžiću značajne uloge i u serijama “Od svakog koga sam volela”, “Ceo život za godinu dana”, “Kuda idu divlje svinje”, “Građani sela Luga”, “Dimitrije Tucović”, “Morava ´76”, “Povratak otpisanih”, “Vruć vetar”, “I to se zove sreća” i “Bolji život”.

Samardžić je jedini srpski glumac nagrađen Zlatnim lavom na Filmskom festivalu u Veneciji. Nakon nagrade Zlatnog lava (Coppa Volpi 1967.) u Veneciji trebalo je da ode u London na poziv, producentske kuće iz Engleske, braće Roberta i Rejmonda Hakima:

„Trebalo je da odem u London da isprva tamo budem sam šest meseci da učim jezik. Garantovali su mi da ću dobiti dva miliona dolara. Ogroman novac. Nezamisliv za mene...“

Osvojio je šest „Zlatnih arena“ u Puli. Jedne godine čak za dve uloge (1973), druge za tri (1975). Kad god bi dobio „Arenu“ slao bi konobara iz hotela „Park“ gde bi odsedao po svežu ribu. I pravio fešte za kolege.

Svoje nagrade, diplome i priznanja poklonio je Jugoslovenskoj kinoteci februara 2014. godine. Legat je predstavljen javnosti 27. februara 2016. godine. 

Vaš izveštač tada je bio zadivljen vitalnošću i sjajnim izgledom popularnog glumca, ali eto život ima neke svoje nepredvidljive tokove. 

Ljubiša Samardžić je krajem 2016. godine operisan zbog tumora na mozgu, nakon kojeg je ostao nepokretan. Preminuo je nakon teške bolesti 8. septembra 2017. godine.

Komemorativni skup povodom smrti velikog filmskog umetnika Ljubiše Samardžića održaće se u Svečanoj sali Jugoslovesnke kinoteke,  u četvrtak, 14.septembar u 14 sati.

Nagrade i priznanja

• Zlatni lav za ulogu u fimu Stranac 1967. godine
• Godine 1968. sa Milenom Dravić za uloge u filmu Jutro su dobili nagradu Ona i on za najbolji Glumački par godine koju dodeljuju TV Novosti
• Na Filmskim susretima u Nišu 1970. Gran pri za ulogu u filmu Bitka na Neretvi.
• Dobitnik je Zlatne arene za uloge u filmovima Bombaši 1973. Doktor Mladen 1975. i Rad na određeno vreme 1980.
• Nagradu za najbolji Glumački par godine po izboru čitalaca TV Novosti dobio je sa Vesnom Čipčić za uloge u televizijskoj seriji Vruć vetar na Filmskim susretima u Nišu 1980. godine.
• Gran pri za ulogu Borivoja Šurdilovića na filmskim susretima u Nišu 1983. godine
• Nagrada Pavle Vuisić za životno delo avgust 1995, tj. za svoje uloge u jugoslovenskoj kinematografiji.
• Nagrada AVNOJ 1988 — prema rečima Ljubiše, to mu je najvrednija nagrada.
• Nagrada akademije Ivo Andrić za životno delo 2005. godine.
• Nagrada Milan Žmukić na Filmskom festivalu u Herceg-Novom 2016. godine