Havijer Serkas - Salaminski vojnici

U izdanju Arhipelaga upravo je objavljen roman Salaminski vojnici Havijera Serkasa, jednog od najznačajnijih i najčitanijih savremenih španskih pisaca.

Salaminski vojnici su velika priča o Španskom građanskom ratu, o patnji i krivici, o zločinu i pamćenju, o časti i herojstvu, o istoriji koja se ne smiruje i o ljudima koji hoće da razumeju vlastitu istoriju. Prepoznat u evropskoj kritici kao jedan od najuzbudljivijih romana o evropskoj istoriji XX veka i kao jedan od najznačajnijih evropskih romana napisan na početku XXI veka, roman Salaminski vojnici, ispod naslaga ideologije i politike, mita i propagande, otkriva ljudsku stranu stranu istorije i pokazuje kako u ratu na različitim stranama ne postoje ideološki protivnici već konkretni ljudi sposobni ili neposobni za istinske ljudske postupke.

Pisac Rafael Sanćez Masas, na čijim je tekstovima nastala fašistička falanga u Španiji, biva pred kraj Španskog građanskog rata uhvaćen od strane republikanaca. Masas uspeva da pobegne sa masovnog steljanja u šumu, gde ga ubrzo pronalazi mladi vojnik-republikanac, koji odlučuje da ga ne ubije i ne prijavi, već ga pušta da pobegne. Taj događaj postaje jedan od mitova Španskog građanskog rata. Pripovedač decenijama kasnije pokušava da utvrdi šta se stvarno dogodilo. Posle dugotrajne potrage uspeva da pronađe tog vojnika u unutrašnjosti Francuske, i tu počinje ova neodoljiva priča o ratu i nadi, o sećanju i čovečnosti, o hrabrosti i ljudskosti.

Evropska kritika je proslavila ovu knjigu nazivajući je „sjajnim romanom i potresnim epitafom“. Dok kritičar Cajta nedvosmisleno zaključuje da su Salaminski vojnici „veličanstvena knjiga“, kritičar Obzervera naglašava da „roman Salaminski vojnici izaziva divljenje jer u njemu nema junaka, ili možda baš zato što dokazuje da svaki čovek, čak i ako nije sposoban za herojska dela, može postupiti časno“.

Roman Salaminski vojnici doneo je svetsku slavu Havijeru Serkasu. Za ovaj roman Serkas je dobio Nagradu Udruženja katalonskih izdavača, Nagradu grada Barselone, Nagradu žirija pisaca „Salambo“, Nagradu kritike Čilea, Nagradu Ekstremadura, Nagradu Grinzan-Kavur, kao i Nagradu Independenta za najbolju stranu knjigu proze u Velikoj Britaniji.

Roman Salaminski vojnici, jedna od najnagrađivanijih knjiga savremene španske književnosti, prodat je u preko pola miliona primeraka u Španiji i preveden je na petnaest jezika. Prema romanu Salaminski vojnici David Trueba je snimio istoimeni film.

Romansijer, pripovedač i esejist, Havijer Serkas (Ibahernada, 1962) na Univerzitetu u Đeroni predaje špansku književnost. Stalni je saradnik katalonskog izdanja El Paisa. 

Arhipelag je kupio prava i za novi roman Havijera Serkasa Varalica koji će na srpskom jeziku biti objavljen početkom 2018. godine.